Geschiedenis Gemert-Bakel

Gemert-Bakel kent een rijke en zeer diverse cultuurhistorie, die overal in de gemeente zichtbaar is. Wij noemen als voorbeelden het processiepark in Handel, het kasteel en de Latijnse school in Gemert, de molens, de oude akkers rond Bakel, Milheeze en de Mortel,de landgoederen rond Elsendorp en het archeologisch monument in De Rips/Milheeze. 

Een voorbeeld van bijzondere cultuurhistorie is de locatie Esp 3 in Bakel. De langgevelboerderij is een gemeentelijk monument. Vooral de gebinten zijn waardevol en stammen mogelijk uit de late middeleeuwen. Ook zijn er verschillende archeologische onderzoeken rond de boerderij verricht, waaruit de ligging van de grachten kon worden gereconstrueerd. Tijdens diverse onderzoeken zijn er vele vondsten gedaan zoals leisteen, aardewerkfragmenten, dierlijke botten en resten van funderingen. De locatie is daarom ook archeologisch zeer waardevol. 

De locatie werd voor het eerst rond 1300 in archiefbronnen genoemd. De landscommandeur had op deze locatie een hoeve en een jachtterrein. Deze hoeve werd ook wel Espse of Espese Hoeve of Commandeurshoeve genoemd. In 1432 wordt de hoeve in het archief van de Duitse Orde in Gemert genoemd. De hoeve wordt door de kinderen van Gerrit van de Vondervoort verkocht aan Jan van Amstel. In 1485 komt de hoeve in het bezit van de Duitse Orde tot 1806. Daarna krijgt de hoeve verschillende eigenaren en in het begin van de 20ste eeuw wordt de familie Kanters eigenaar. 

Cultuurhistorie is een verzamelterm voor:
Historische bebouwing, zoals monumenten, oude boerderijen, kastelen, molens, keskens, maar ook een beschermd dorp- of stadsgezicht.
Historisch landschap, bijvoorbeeld oude akkers, monumentale bomen, oude wegen en paden en hakhoutwallen. Het zijn landschapselementen die in het verleden door mensen zijn aangelegd.
Archeologie, sporen en vondsten die door mensen(werk) in het verleden in de bodem zijn achtergebleven. Bijvoorbeeld potscherven, waterputten, graven, munten, maar ook verkleuringen in de grond. 

Website van let op je erfgoed (informatie voor burgers om erfgoed te (laten) beschermen)

Website van cultureel erfgoed  (Rijksdienst Cultureel Erfgoed)